วารสารการพยาบาลและสุข� าพ สสอท.

การเรียนการสอนด้วยสถานการณ์จำลองเสมือนจริง

ณัฐพล ยุวนิช — 2025-08-28

ปัจจุบันสถาบันการศึกษาพยาบาลใช้วิธีการเรียนการสอนด้วยสถานการณ์จำลองเสมือนจริงมากขึ้น ซึ่งเป็นวิธีที่มุ่งเน้นให้ผู้เรียนลงมือปฏิบัติในสถานการณ์จำลองที่ใกล้เคียงกับสถานการณ์จริงในคลินิกมากที่สุดเพื่อให้เกิดการเรียนรู้จากประสบการณ์ อีกทั้งยังมีการอ� ิปราย� ายหลังเสร็จสิ้นสถานการณ์จำลองซึ่งช่วยให้ผู้เรียนสะท้อนคิดถึงเหตุการณ์ในสถานการณ์ เหตุผลในการตัดสินใจปฏิบัติ ความรู้สึกขณะปฏิบัติ และมี� าพจดจําจากสถานการณ์ซึ่งเป็นประสบการณ์ที่เกิดจากการลงมือปฏิบัติจริง เกิดเป็นความรู้ที่คงทนมากกว่าการฟังการบรรยาย การดูการสาธิต และการสาธิตย้อนกลับ กระบวนการเหล่านี้จึงเป็นประโยชน์ต่อนักศึกษาพยาบาล ช่วยพัฒนาทักษะการตัดสินใจทางคลินิก ความคิดอย่างมีวิจารณญาณ และเกิดความมั่นใจก่อนไปฝึกปฏิบัติการพยาบาลกับผู้ป่วยจริง อย่างไรก็ตามการเรียนการสอนด้วยวิธีนี้มีกระบวนการที่อาจารย์ผู้สอนต้องปฏิบัติตามหลายขั้นตอน ตลอดจนการเลือกใช้ประเ� ทของอุปกรณ์และหุ่นจำลองให้เหมาะสมกับสถานการณ์และวัตถุประสงค์รายวิชา จึงเป็นความท้าทายต่ออาจารย์พยาบาลและสถานบันการศึกษาพยาบาลที่จะต้องดำเนินการให้เกิดประสิทธิ� าพต่อผู้เรียนให้ได้มากที่สุด บทความนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อให้ข้อมูลและความรู้เกี่ยวกับการเรียนการสอนด้วยสถานการณ์จำลองเสมือนจริง เพื่อเป็นประโยชน์ต่อสถาบันการศึกษาพยาบาลและสาขาอื่นที่เกี่ยวข้องในการนำสถานการณ์จำลองเสมือนจริงไปใช้ในการเรียนการสอนให้เกิดประสิทธิ� าพแก่ผู้เรียน

ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อความร่วมมือในการใช้ยาสูดขยายหลอดลมในผู้ป่วยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง

ศรีสมร ไตรสุนทร — 2025-08-27

การวิจัยเชิงทำนาย เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อความร่วมมือในการใช้ยาสูดขยายหลอดลมในผู้ป่วยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง กลุ่มตัวอย่างเลือกแบบเฉพาะเจาะจงจำนวน 222 ราย เก็บข้อมูลด้วยแบบสอบถามความร่วมมือในการใช้ยา ความกังวลจากการใช้ยา การรับรู้ความจำเป็นต่อการใช้ยา ความพร้อมในการใช้ยา และการสนับสนุนทางสังคม เครื่องมือได้ผ่านการตรวจสอบคุณ� าพจากผู้ทรงคุณวุฒิ และมีการทดลองใช้โดยผ่านเกณฑ์ที่ยอมรับได้ทุกชุด วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา และการวิเคราะห์ถดถอยโลจิสติกแบบไบนารี

ผลการวิจัย พบว่ากลุ่มตัวอย่างมีความร่วมมือในการใช้ยาร้อยละ 94.14 ความกังวลจากการใช้ยา และความพร้อมในการใช้ยา มีความสัมพันธ์กับความร่วมมือในการใช้ยาอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p = .046 และ p < .001 ตามลำดับ) โดยความพร้อมในการใช้ยาเป็นปัจจัยเดียวที่สามารถทำนายความร่วมมือในการใช้ยาได้ร้อยละ 32.6 (R² = .326, p < .001) กลุ่มที่มีความพร้อมในการใช้ยาระดับปฏิบัติสม่ำเสมอและคงไว้มีความร่วมมือในการใช้ยามากกว่ากลุ่มที่มีความพร้อมระดับการปฏิบัติ 32.64 เท่า (OR = 32.64, 95% CI = 8.35-127.54, p < .001) ดังนั้นพยาบาลควรประเมินความพร้อมในการใช้ยาของผู้ป่วยเพื่อส่งเสริมความร่วมมือในการใช้ยาอย่างมีประสิทธิ� าพ

ประสิทธิผลของโปรแกรมการให้ความรู้และการแนะนำผ่านการประชุมครอบครัวต่อความเครียดและการยอมรับของผู้ดูแลผู้ป่วยระยะสุดท้ายโรงพยาบาลหลังสวน

กัญญา� ัทร ศึกวัฒนา — 2025-08-28

การวิจัยนี้เป็นการวิจัยกึ่งทดลอง แบบกลุ่มเดียววัดก่อนและหลังการทดลอง มีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบความเครียดและการยอมรับของผู้ดูแลผู้ป่วยระยะสุดท้าย ก่อนและหลังได้รับโปรแกรมการให้ความรู้และการแนะนำผ่านการประชุมครอบครัว กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ดูแลผู้ป่วยระยะสุดท้ายโรงพยาบาลหลังสวน จำนวน 30 คน โปรแกรมการให้ความรู้และการแนะนำผ่านการประชุมครอบครัวสำหรับผู้ดูแลผู้ป่วยระยะสุดท้าย พัฒนามาจากแนวคิดการประชุมครอบครัวและการสื่อสารเพื่อการดูแลแบบประคับประคอง เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ประกอบด้วยแบบสอบถาม 3 ส่วน คือ 1) ข้อมูลทั่วไป 2) ข้อมูลความเครียดของผู้ดูแล และ 3) ข้อมูลการยอมรับของผู้ดูแล ตรวจสอบความตรงตามเนื้อหาของข้อมูลความเครียดและการยอมรับของผู้ดูแลได้เท่ากับ 0.82 และ 0.96 ตามลำดับ และค่าความเชื่อมั่นโดยใช้สัมประสิทธ์แอลฟ่าครอนบาคเท่ากับ 0.86 และ 0.91 ตามลำดับ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนาและสถิติอนุมาน paired t-test

ผลการวิจัย พบว่าหลังการเข้าร่วมโปรแกรมการให้ความรู้และการแนะนำผ่านการประชุมครอบครัว ผู้ดูแลผู้ป่วยระยะสุดท้ายมีความเครียดต่ำกว่าก่อนการเข้าร่วมโปรแกรมฯ และมีการยอมรับสูงกกว่าก่อนเข้าร่วมโปรแกรมฯ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ที่ระดับ 0.05 (t = 16.56 และ 12.93 ตามลำดับ)

การวิจัยครั้งนี้บ่งชี้ว่า โปรแกรมการให้ความรู้และการแนะนำผ่านการประชุมครอบครัว มีประสิทธิ� าพในการนำไปใช้ลดความเครียดและเพิ่มการยอมรับของผู้ดูแลต่อส� าพการเจ็บป่วยของผู้ป่วยระยะสุดท้าย ซึ่งจะส่งผลดีต่อคุณ� าพชีวิตของผู้ป่วยและผู้ดูแลในอนาคต

ความพึงพอใจต่อการจัดการเรียนการสอนด้วยสถานการณ์จำลองเสมือนจริงในการพยาบาลผู้ป่วยประคับประคองของนักศึกษาพยาบาล มหาวิทยาลัยเอกชนแห่งหนึ่งในกรุงเทพมหานคร

มิตรา เกิดอินทร์ — 2025-08-29

การวิจัยเชิงพรรณนานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความพึงพอใจของนักศึกษาพยาบาลต่อการใช้สถานการณ์จำลองเสมือนจริงในการพยาบาลผู้ป่วยประคับประคอง โดยประยุกต์ใช้ทฤษฎีสององค์ประกอบของ Herzberg วิเคราะห์ปัจจัยจูงใจ (ด้านเนื้อหาและด้านผู้เรียน) และปัจจัยค้ำจุน (ด้านครูผู้สอน ด้านการจัดการเรียนการสอน และด้านสิ่งสนับสนุนการเรียนรู้) กลุ่มตัวอย่าง คือ นักศึกษาพยาบาลชั้นปีที่ 4 มหาวิทยาลัยเอกชนแห่งหนึ่งในกรุงเทพมหานคร จำนวน 48 คน เครื่องมือวิจัยประกอบด้วยแบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล และแบบประเมินความพึงพอใจที่มีค่าความเชื่อมั่น .91 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา

ผลการวิจัย พบว่านักศึกษามีความพึงพอใจโดยรวมในระดับมากที่สุด (M = 4.50, SD = .13) โดยความพึงพอใจทุกด้านของปัจจัยจูงใจอยู่ในระดับมากที่สุด พบว่า ความพึงพอใจด้านเนื้อหามีค่าเฉลี่ยสูงสุด (M = 4.58, SD = .34) รองลงมา คือ ด้านผู้เรียน (M = 4.55, SD = .22) สำหรับปัจจัยค้ำจุน พบว่าความพึงพอใจด้านการจัดการเรียนการสอนอยู่ในระดับมากที่สุดและมีคะแนนเฉลี่ยสูงสุด (M = 4.53, SD = .25) ส่วนความพึงพอใจด้านสิ่งสนับสนุนการเรียนรู้และด้านครูผู้สอนอยู่ในระดับมาก โดยมีคะแนนเฉลี่ย M = 4.41 (SD = .32) และ M = 4.40 (SD = .25) ตามลำดับ ผลการวิจัยสะท้อนว่าการจัดการเรียนการสอนด้วยสถานการณ์จำลองเสมือนจริงช่วยพัฒนาทักษะการพยาบาล ความมั่นใจในการปฏิบัติงาน และการตัดสินใจทางคลินิกของนักศึกษาได้อย่างมีประสิทธิ� าพ

การพัฒนาและประเมินผลแนวปฏิบัติการพยาบาลป้องกันการถอดท่อช่วยหายใจโดยไม่ได้วางแผนในผู้ป่วยวิกฤต

พนาวรรณ บุญพิมล — 2025-08-31

การศึกษานี้เป็นการวิจัยและพัฒนา (research and development) เพื่อพัฒนาและประเมินผลการใช้แนวปฏิบัติการพยาบาลป้องกันการถอดท่อช่วยหายใจโดยไม่ได้วางแผน (unplanned extubation: UE) กลุ่มตัวอย่างเลือกแบบเจาะจง จากพยาบาลวิชาชีพ จำนวน 12 คน และผู้ป่วยใส่ท่อช่วยหายใจ ที่เข้ารับการรักษาในหอผู้ป่วยวิกฤตอายุรกรรม 3 กลุ่ม จำนวน 110 คน คือ กลุ่มก่อน กลุ่มหลังใช้แนวปฏิบัติ จำนวนกลุ่มละ 40 คน และกลุ่มหลังปรับการใช้แนวปฏิบัติ ในหัวข้อการประเมินพฤติกรรมการเคลื่อนไหว จำนวน 30 คน เครื่องมือ คือ แนวปฏิบัติที่พัฒนาขึ้นจากหลักฐานเชิงประจักษ์ แบบประเมินความรู้การดูแลผู้ป่วยเพื่อป้องกัน UE และแบบประเมินความพึงพอใจของพยาบาลต่อแนวปฏิบัติ มีค่าดัชนีความตรงเชิงเนื้อหา 0.98, 0.76 และ 0.93 ตามลำดับ แบบประเมินความรู้การดูแลผู้ป่วยเพื่อป้องกัน UE มีค่าความเชื่อมั่นโดยวิธี KR-20 เท่ากับ 0.85 และแบบประเมินความพึงพอใจของพยาบาลต่อแนวปฏิบัติ ค่าความเชื่อมั่นโดยวิธีครอนบาค แอลฟ่า เท่ากับ 0.84 วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติบรรยาย สถิติ Fisher exact test และ repeated measure ANOVA

ผลการวิจัย พบว่าด้านผู้ป่วย กลุ่มหลังใช้แนวปฏิบัติและกลุ่มหลังปรับการใช้แนวปฏิบัติ เกิด UE น้อยกว่ากลุ่มก่อนใช้แนวปฏิบัติ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p = .01) ด้านบุคลากร พยาบาลมีคะแนนความรู้เพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (F (2,22) = 16.84, p = .001) เมื่อเปรียบเทียบรายคู่ พบว่าคะแนนความรู้หลังใช้แนวปฏิบัติสูงกว่าก่อนใช้แนวปฏิบัติอย่างมีนัยสำคัญ (p = .031) หลังปรับการใช้แนวปฏิบัติคะแนนความรู้สูงกว่าก่อนใช้แนวปฏิบัติอย่างมีนัยสำคัญ (p =.001) และหลังใช้แนวปฏิบัติอย่างมีนัยสำคัญ (p = .021) ส่วนความพึงพอใจของพยาบาลต่อแนวปฏิบัติอยู่ในระดับมาก คิดเป็นร้อยละ 100