ความสำเร็จของการบริหารจัดการศูนย์ศึกษาการพัฒนาอันเนื่องมาจากพระราชดำริ
Abstract
วัตถุประสงค์ของการวิจัยนี้ มี 3 ประการ คือ 1) เพื่อศึกษาความสำเร็จของการบริหารจัดการของศูนย์ศึกษาพัฒนาอันเนื่องมาจากพระราชดำริ 2) เพื่อศึกษาปัจจัยที่ส่งผลต่อการบริหารจัดการที่ประสบความสำเร็จ และ 3) เพื่อเสนอแนะในการปรับปรุงปัจจัยที่มีผลต่อความสำเร็จ การวิจัยนี้มีลักษณะเป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ ข้อมูลที่ใช้ในการวิจัยได้เก็บรวบรวมมาจากหลายแหล่ง อาทิเช่น เอกสารที่เกี่ยวข้อง การสังเกตการณ์แบบไม่มีส่วนร่วม โสตทัศนวัสดุ และ การสัมภาษณ์เจาะลึก ผู้ให้ข้อมูลที่สำคัญ 10 ท่าน ที่ทำงานอยู่ที่ศูนย์ศึกษาพัฒนาอันเนื่องมาจากพระราชดำริ (ตั้งอยู่จังหวัดฉะเชิงเทรา) และ ผู้ให้ข้อมูลที่สำคัญอีก 10 ท่าน ที่ทำงานอยู่ที่ศูนย์พัฒนาอันเนื่องมาจากพระราชดำริ (ตั้งอยู่ที่จังหวัดเพชรบุรี) ถูกเลือกโดยจงใจเพื่อทำการสัมภาษณ์เจาะลึก ผู้ให้ข้อมูลที่สำคัญทั้ง 20 ท่าน จาก 2 ศูนย์ เป็นผู้ที่มีความรู้ ความสามารถ และ มีความรู้เป็นอย่างดีเกี่ยวกับการบริหารจัดการของศูนย์ศึกษาพัฒนาอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ข้อมูลเชิงคุณภาพที่เก็บรวบรวมได้จากทุกแหล่งทำการวิเคราะห์โดยการวิเคราะห์เนื้อหา การวิเคราะห์เชิงอุปนัย และ การเล่าเรื่องบรรยายความ
ผลการวิเคราะห์ พบว่าความสำเร็จของการบริหารจัดการของศูนย์ศึกษาพัฒนาอันเนื่องมาจากพระราชดำริประสบความสำเร็จสูงมาก ที่เป็นเช่นนี้เนื่องมาจากว่าหลักเศรษฐกิจพอเพียงถูกนำไปใช้อย่างมาก กล่าวคือ เกือบทุกลักษณะของหลักเศรษฐกิจพอเพียงถูกนำไปใช้โดยศูนย์ศึกษาพัฒนาอันเนื่องมาจากพระราชดำริ เช่น ในเรื่องต่อไปนี้ ความพอประมาณ ความมีเหตุผล ระบบภูมิคุมกันที่ดี ความมีสติ สงบ เยือกเย็น ความวิริยะอุตสาหะ การช่วยเหลือเกื้อกูลซึ่งกันและกัน ความสามัคคี ความไม่ฟุ่มเฟือย ความเรียบง่าย พยายามสร้างผลประโยชน์ให้เกิดมากที่สุด และ สูญเสียน้อยที่สุด ตลอดจนมีความเจริญเติบโตแบบค่อยเป็นค่อยไป และ มีความยั่งยืน ฯลฯ
เกี่ยวกับปัจจัยที่เอื้ออำนวยให้การบริหารจัดการประสบความสำเร็จ ได้แก่ 1. ความเป็นผู้นำ ผู้นำแบบเปลี่ยนแปลง และ แบบมีวิสัยทัศน์ 2. การบริหารจัดการทรัพยากรมนุษย์อยู่ในระดับดีเยี่ยม ที่พิเศษก็คือ พนักงานทั้งหมดของศูนย์ได้รับการปฏิบัติในลักษณะที่ยุติธรรมไร้ความลำเอียงใด ๆ ตลอดจนระบบการให้รางวัลตอบแทนถูกนำไปใช้อย่างยุติธรรม 3. กระบวนการบริหาร หรือ การจัดการส่วนใหญ่ จะอิงทฤษฏีระบบแบบราชการ และ ทฤษฏีบริหารจัดการภาครัฐแนวใหม่ เกี่ยวกับข้อเสนอแนะ เพื่อการปรับปรุงปัจจัยที่มีผลต่อความสำเร็จของการบริหารจัดการนี้ ข้อเสนอแนะที่สมควรจะกล่าวถึง มีดังนี้ 1)ศูนย์ควรจะส่งเสริม และ สนับสนุนให้พนักงานของศูนย์ได้เข้า
ร่วมในการฝึกอบรมบางอย่างอย่างต่อเนื่องเพื่อเพิ่มความรู้และทักษะให้สูงขึ้น และ เพื่อให้พนักงานสามารถปรับตัวให้ทันกับ สถานการณ์ของโลก 2) เทคโนโลยีที่ทันสมัยที่สุดควรจะนำมาใช้ทั้ง 2 ศูนย์ เพื่อช่วยให้การปฏิบัติงานของพนักงานมีความสมบูรณ์แบบ 3) เพื่อให้ทันกับการเปลี่ยนแปลงของโลกที่เป็นไปอย่างรวดเร็วผู้นำควรจะปรับปรุงตนเอง อย่างมากถึงขั้นที่ว่าอาจจะต้องเข้าเรียนในหลักสูตรการฝึกอบรมเพื่อพัฒนาผู้นำบางหลักสูตร 4) นอกจากเทคโนโลยีสมัยใหม่ที่สุดแล้ว ทรัพยากรในการบริหารอื่น ๆ จำเป็นที่จะต้องจัดหาให้เพียงพอด้วย 5) ควรพยายามปลูกฝังให้พนักงานศูนย์มีความซาบซึ้ง และ เข้าใจถึงหลักเศรษฐกิจพอเพียงเป็นอย่างดี
