นิตยสารพระเครื่อง“คนเล่นพระ”: วาทกรรมพหุรูปแบบ “Kon Len Prah” Thai Buddhist Amulet Magazine: Multimodal Discourse

Abstract

บทคัดย่อ

การวิจัยสื่อสิ่งพิมพ์นิตยสารพระเครื่องนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อศึกษาการใช้วาทกรรมในบริบทของนิตยสารพระเครื่อง โดยประยุกต์ทฤษฎีภาษาศาสตร์ ไวยากรณ์ระบบเชิงหน้าที่ (systemic functional linguistics) และการวิเคราะห์ วาทกรรมแบบพหุวิธี (multimodal discourse analysis) ซึ่งวิเคราะห์การสื่อความหมายของวาทกรรมที่ประกอบ ด้วยภาษาและภาพและบริบทในนิตยสารพระเครื่องชื่อ คนเล่นพระ จำนวน 12 ฉบับประจำ เดือนมกราคมถึงเดือน ธันวาคม ปี พ.ศ. 2560 ผลการศึกษาพบว่า มีการใช้ภาพมากกว่าภาษาด้านจำนวนและพื้นที่ ภาพพระเครื่องและมุม กล้องตรงถูกใช้ให้ข้อมูลและรายละเอียดส่วนต่างๆของพระเครื่องเชิงประจักษ์ ขณะที่ภาษาถูกใช้บรรยายเสริมและ เพิ่มเติมข้อมูลอื่นๆ เช่น ประวัติพระเครื่อง ชื่อพระเครื่อง รายละเอียดพระเครื่อง คอลัมน์ ร้านค้าหรือผู้ซื้อขายพระ เครื่อง บุคคลสำคัญ และราคาสำหรับสมาชิก การกำหนดตำแหน่ง ขนาด สีสรร การขยายภาพและความคมชัดของ ภาพทำให้ภาพมีความสำคัญและโดดเด่นมากกว่าภาษา ภาพมีขนาด ใหญ่กว่า มีสีสรร รายละเอียดและความคมชัด ใกล้เคียงความเป็นจริงของพระเครื่อง มีตำแหน่งอยู่เหนือและตรงกลางรายล้อมด้วยภาษาซึ่งทำให้ภาพเป็นศูนย์ กลางของรูปแบบการนำเสนอ เมื่อวิเคราะห์การทำหน้าที่สื่อความหมายของวาทกรรมภาพและภาษาพบว่า ความหมายปฏิกิริยาด้านความคิดต่อพระเครื่อง ความหมายปฏิสัมพันธ์และความหมายปฏิบัติการของวาทกรรม ภาพและภาษามีความสัมพันธ์แบบเสริมกันในการสร้างแนวคิดการเสนอขายพระเครื่องของนิตยสาร นอกจากนั้นการวิเคราะห์บริบทของนิตยสารพระเครื่องพบว่าเป็นบริบททางสังคมของนักเล่นพระที่ให้ความสำคัญ กับพระเครื่องที่เรียกว่าพระแท้ มีข้อมูลที่ละเอียดและชัดเจน มีการเรียนรู้โดยการสังเกตและจดจำจากภาพและ คำบรรยายพร้อมกับภาษาเฉพาะที่ใช้สื่อสารกันจากการอ่านนิตยสาร บริบททางสังคมของนิตยสารพระเครื่องนี้ ยังส่งเสริมความสัมพันธ์ระหว่างนักเล่นพระเพื่อให้เกิดความน่าเชื่อถือในข้อมูล บุคคล และนิตยสารซึ่งนำไปสู่ การซื้อขายพระเครื่องโดยมีพุทธพาณิชย์แฝงอยู่

คำสำคัญ วาทกรรมพหุรูปแบบ การวิเคราะห์วาทกรรมแบบพหุวิธี การทำหน้าที่สื่อความหมาย บริบททางสังคม

Abstract

Thai Buddhist amulet magazines are known among amulet collectors who use the magazines as a source of knowledge about various kinds of amulets that are popular among Thai collectors.  The magazines contain pictures and information of amulets which form a particular discourse.  This research was conducted to study how language and pictures were used in such a discourse with the perspective of systemic functional linguistics and the application of multimodal discourse analysis.  Metafunctional meanings and context of the verbal and visual discourse were the focus of the investigation of “Kon Len Prah” magazine in a series of 12 monthly issues of 2017.  Results showed that higher number and more space of visual signs of amulets were used than verbal signs in the discourse.  While pictures with direct camera angle contained empirical information, language was employed to describe and additionally provide information of the amulets such as history, names, details, and special prices for magazine members including the introduction of columns, shops or buyers and sellers, and famous amulet collectors.  Moreover, positioning, size, and image qualities such as color, magnification, and sharpness assigned more significance and salience to the visual signs than the verbal signs.  Pictures were larger, more colorful, with fine details representing the real texture of amulets, and placed above and surrounded by language, all of which positioned pictures at the center of the presentation. 

In terms of three metafunctional meanings, such visual and verbal discourse demonstrates that representational & ideational meanings, interpersonal & interactive meanings, and compositional & textual meanings are complementary to the construction of an amulet-sale concept of the magazine.  Analysis of context of the magazine suggests that it is a social context of Thai amulet collectors in which importance is stressed on the genuine amulets with fine and clear details of information for members to learn, recognize and remember from the visual and verbal discourse including the specific amulet vocabulary for communication.  It is also a social context where relationships among members are promoted for the credibility of the information, membership, and magazine in order to introduce amulet sales based on a belief of the supernatural power of the amulets and business.         

Keywords: multimodal discourse, multimodal discourse analysis, metafunction, social context